Sivas ? Ankara karayolu üzerinde bulunan ve 2007 yılında Sivas Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından tarihi eser olarak tescil edilen haralar, bakımsızlıktan her geçen gün yok olmaya devam ediyor. Mülkiyeti Özelleştirme İdaresi?nde bulunan haralar yıllardır Sivas Özel İdaresi tarafından Atçılık ve Binicilik Merkezi ile Kangal Köpeği Showrum?u yapmak için talep ediyor. Ancak Özelleştirme İdaresi yıllardır bu talebi geri çevirmeye devam ederken, diğer taraftan tarihi yapıların bakım ve onarımını da yaptırmıyor. Bu gelişmelerle birlikte haralar her geçen gün çürümeye devam ediyor.
1889 yılında yapılan ve Osmanlı ordusuna damızlık at yetiştirilen Haralar bakımsızlık nedeniyle yıkılmayı bekliyor. Osmanlı?ya ait son yapılar olan Haralar Sivas ? Ankara yolu üzerinde bulunuyor. Ayrıca bu bölgede bulunan 7 ayrı hara 2007 yılında Sivas Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından tarihi eser olarak tescillenmişti. Şuan da mülkiyeti Özelleştirme Dairesi?nde bulunan haralar, ne yazık ki terk edilmiş durumda yıkılacağı günü bekliyor.
Sivas İl Özel İdaresi Genel Sekreterliği yıllardır bu bölgeye Atçılık ve Binicilik Merkezi ile Kangal Köpeği Showrum?u yapılması için Özelleştirme Dairesi?nde istiyor. Ancak Özelleştirme Dairesi bu tarihi yapıları Özel İdare?ye vermedi.
Ankara karayolu 7. Kilometrede bulunan bu tarihi yapılar her geçen gün yok olmaya devam ediyor. Osmanlı?nın önde gelen eyaletlerinden birisi olan Sivas?ta orduya damızlık at yetiştirmek üzere kurularak gerek orduya gerekse Sivas çiftçisine uzun yıllar hizmet veren haralar, Cumhuriyetin ilanından sonra da yine birçok amaçla kullanılmaya devam ediyor. Yıllardır atıl vaziyette bekleyen haralar hiçbir amaç için kullanılmazken, Özelleştirme İdaresi tarafından da hiçbir şekilde bakım ve onarımı yaptırılmadı.
Daha önce Sümerbank?ın mülkiyetinde olan haralar, sonrasında Sivas?a şeker fabrikasının kurulmasının gündeme gelmesiyle birlikte Şeker A.Ş.?ye devredilmişti. Sonrasında ise bu yatırımdan vazgeçilmesi üzerine tarihi yapılar tekrar Sümerbank?a tekrar devredilmişti. Sonrasında ise Sümerbank?ın özelleştirilmesiyle birlikte bu yapılar Özelleştirme İdaresi?ne devredilmişti. Sonrasında ise 2007 yılında bu yapılar Sivas Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından tescillendi.
Akabinde Sivas İl Özel İdaresi bu yapıları tekrar kazanmak ve Sivas ekonomisine katkı sağlamak amacıyla Özelleştirme İdaresi?nden talep edildi. Bu yapıların Özel İdare?ye devredilmesiyle birlikte burada Atçılık ve Binicilik Merkezi ve Kangal Köpeği Showrumu oluşturmak için her dönem Özelleştirme İdaresi?ne başvuru da bulunuyor. İdare bu tarihi yapıların devrini vermediği gibi yıllardır restorasyonunu da yaptırmıyor.
Diğer taraftan bakımsızlıktan neredeyse yıkılacak duruma gelen haralar içki içenlerin mekanı haline gelmiş durumda. Tarihi yapıların içerisinde ve etrafındaki içki şişeleri bu durumu doğrularken, diğer taraftan da binaların içerisinde bazı bölgelerde ateş yakıldığı da görülüyor.
Osmanlı ordusuna at yetiştirilen ve padişah Abdülhamit Han`a bile at gönderilen tarihi haraların çatısının sadece ahşaptan oluştuğu görülürken, sac kaplama olmaması nedeniyle kar ve yağmurdan da nasibini alarak, her geçen gün çürümeye bir adım daha yaklaşıyor. Yine haraların içerisinde bulunan oda ve bölmelerinde duvarlarının yıkılmış durumda olması durumun vahametini ortaya koyuyor.
Her vali döneminde tekrar edilen talebe Özelleştirme İdaresi`nin olumsuz cevap vermesine bir anlam verilemiyor. Yetkililer, bir an önce bir çözüm bulunması ve tarihi eserlerin kültür hayatına kazandırılması için çalışmanın sonuçlandırılması gerektiğini belirtiyor.
HARA AYGIR DEPOLARININ TARİHİ
Sivas-Yıldızeli yolu üzerindeki Yapı Mahallesi`nde bulunan Hara Aygır Depoları 1889 yılında yapıldı. Taş ve tuğla ile almaşık düzende yapılan 7 ayrı bina horasan harçla sıvalı. Bina köşeleri ve pencere letonlarında kesme taş kullanılmış. Osmanlı Devleti`nin son yapılarından olan Hara Aygır Depoları`nda damızlık at besleniyordu. Hara Aygır Depoları, Sivas Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 2007 yılında tarihi eser olarak tescillendi.