Milli mücadele yıllarında Mehmet Akif de kalemiyle bu yolun en kuvvetli şairi olmuştur. Yazdığı şiirler ve yaptığı manzum vaazlar, yalnız dar bir bölgede değil, memleket genelinde ve uluslar arası camiada muhatap bulmuştur. Şiirlerinin bir kısmı Osmanlı`nın son döneminin güncesi gibidir.
Balkan savaşı yıllarında ve Milli Mücadele yıllarında yazdığı şiirlerde son durum ve son dönem karşımızdadır.
Akif in karakter özelliğinde gösteriş ve kibir yoktur. En yüksekte olduğu zamanlarda bile tevazuu elden bırakmamıştır. Yaptıklarından dolayı gurura kapıldığı görülmemiştir. Şiirleri elden ele dolaşırken, Sırat-ı Müstakim ve Sebilürreşad`taki yazıları nedeniyle gazeteleri yüksek tiraj yaparken o hiçbir şey olmamış gibi hayatını sürdürür. Ancak ne zaman vatanına ve ecdadına saldırılırsa Akif de değişir, farklı bir heybetle muhatabına saldırır. Her türlü olumsuzluğu yok edecek bir hücum dönemi başlar.
?Rahmetle anılmak ebediyet budur amma,
Sessiz yaşadım kim beni nereden bilecektir",
diyen şair, aslında herkes tarafından sözleri elden ele dolaşan bir üne sahiptir.
Balkan savaşı milleti şaşkına çevirmiştir. Herkes içinde bulunulan durumu anlamaya çalışmaktadır.
Durum pek acı ve vahimdir. Birçok insan tedbir düşünmekte fakat bir türlü çıkış bulunamamaktadır.
Akif, bu noktada kendisine ihtiyaç doğduğunu hisseden ve yapılması gerekenleri tek tek yerine getiren insandır. Mehmet Akif, tamamı on dörtlük olan Cenk Şarkısı isimli şiirini 17 ekim 1912 tarihli Sebilürreşat gazetesinde ?Sebilürreşat ceride-i İslamiyyesinin kahraman askerlerimize armağanı? ithafı ile askerlerimize armağan eder.
Yurdunu Allah?a bırak çık yola,
?Cenge ?deyip çık ki vatan kurtula.
Böyle müyesser mi gaza her kula ?
Haydi levent asker uğurlar ola.
?..
Durma git evladım açıktır yolun
Cenge sıvansın o bükülmez kolun,
Süngünü tak, ön tarafa geçmiş bulun.
Uğrun açık olsun, uğurlar ola.
Balkanın üstünde sızan her pınar
Bir yaradır, durmaz içinden kanar!
Hangi taşın kalbini deşsen: mezar!
Gör ne mübarek yer? uğurlar ola.
Mehmet Akif o yıllarda içinde yaşadığı toplumun hissiyatını en iyi ifade eden bir sanatçıdır. Ortak değerler ve heyecanlar açısından milletiyle tam bir bütünlük halindedir.
O, milletin hissiyatını sanatçı ruhuyla yansıtan kişidir. Bu başarısı zor günlerde kendisine duyulan ihtiyaçtan ve şiirlerine gösterilen ilgiden anlaşılmaktadır.
Balkan savaşı yıllarında ve Edirne`nin işgal altında olduğu dönemlerde bir kurtarma planı tasarlanmaktadır. "Edirne`nin cesur ve ileri bir hamle ile alınmasının şartları bir avuç insan arasında görüşüldüğü ve hükümetten habersiz gizlice kararlaştırıldığı o unutulmaz günlerde, Enver Bey, Edirne üzerine yürüyecek olan Milli Kuvvetler Umum Kumandanı Eşref Bey?in kendisine Akif?in şu şiirini, Galatasaraylı aydın gençlerden kurulu "Ümid Akıncı Bölüğü" kadrosuna vererek bütün milli kuvvetlere okuttuğunu ve anlattığını" söylemiştir. Şiirleriyle Mehmet Akif, cephe boylarında askerlerin manevi duygularını coşturmaktadır.
